Köpeklerde Beslenme Bozuklukları, Takviye Edici Ek Gıdalar

İnsanlarda yeme bozukluklarına dair sebep ve tedaviler iyi bilinirken köpekleri etkileyen yeme bozuklukları hakkında fazla bilgi sahibi değiliz. Köpeğinizin düzenli olarak yemek yemesini ve yemeğinin tadını çıkarmasını bekliyorsunuz ancak bir yeme sorunu veya bir bozukluk mevcutsa bu durum hem sahibi olarak sizleri hem de sevimli dostunuzu rahatsız edecektir. Yeme bozukluklarının neden oluştuğuna dair bir takım spekülasyonlar var ve çoğu veteriner hekim, bunun tıbbi veya psikolojik bir durumun sonucu olabileceğini söylemektedir.

 

Bir köpekte oluşan yeme bozukluklarının yaygın nedenleri

 

Sorunun belirlenmesi söz konusu olduğunda bunlar yardımcı olabilir:

 

*Stres veya Anksiyete

*Bir hastalık (şeker hastalığı, parazit enfeksiyonları, kanser veya aşırı yemeye neden olabilen hormonal problemler)

*Egzersiz eksikliği

*Can sıkıntısına yol açan zihinsel uyarım eksikliği

*Merak (pika tüketmeye neden olur)

*Depresyon (travmatik bir deneyim, dikkat veya sevgi eksikliği, sevilen birinin kaybı veya kaygılı ayrılıktan kaynaklanabilir)

 

İşte köpekleri temelde etkileyebilecek beş yeme bozukluğu:

 

 

Köpekler çeşitli nedenlerle dışkı yiyebilir. Koprofaji olarak bilinen dışkı yeme davranışı tehlikeli olabilir. Köpeklerin ve diğer hayvanların dışkısında parvo, giardia, solucanlar ve bir dizi bakteri ve diğer parazitler bulunabilir. Bu alışkanlık köpeklerde oldukça yaygındır ve nedenini belirlemek zor olabilir. Aynı zamanda kırılması zor bir alışkanlıktır, bu nedenle köpeğinizin arkasından hızlıca temizlik yapmak atılması gereken önemli bir adımdır. 

Bir köpek bilgi toplama aracı olarak dışkı yiyebilir. Duyarlı, koku arayarak kimyasal yapıyı tespit eden köpek, diğer bilgilerin yanı sıra hangi hayvanın dışkısını bıraktığını, feromonlarını ve diyetini öğrenebilir. Bazen köpekler, işleri temiz tutmak için içgüdüsel programlamaya tepki verir. Vahşi doğada dişi köpekler, yırtıcıları yavrularına çekmemek için bunu yiyebilir. 

Köpeğinizi evde dışkı bıraktığı için cezalandırırsanız, cezadan kaçınmak için kanıtları yeme alışkanlığı geliştirebilir. Yavru köpekler bazen yediklerinin yemek olup olmadığını anlamak için dışkı yerler. Çoğu yetişkin olarak alışkanlıktan kurtulur ancak bazılarının yeniden eğitilmesi gerekir.

Yetersiz beslenen köpekler, ilk seferde alamadıkları besinleri emmeye yardımcı olmak için atıklarını geri dönüştürmeye çalışabilirler. Kedi kakası, kedi diyetleri nedeniyle protein bakımından yüksektir ve yüksek protein nedeniyle köpekler buna çekilebilir. Parazitler veya pankreas sorunları koprofajiye neden olabilir. Ya da köpekler dikkat çekmek için basitçe dışkı yiyebilirler. Pek çok nedeni olduğundan, köpeğiniz dışkı tüketiyorsa veterinerinize danışmak ve olası çözümler bulmak için vakit kaybetmeyin.

 

Çok fazla yiyen köpekler, obezite riski ile birlikte aşırı kilolu olmanın getirdiği eklem stresi, kalp hastalığı, karaciğer hastalığı ve böbrek sorunları gibi komplikasyonlarla da karşı karşıyadır. Aşırı yeme, genellikle köpekler için beslenmeyle ilgili bir sorundur, bu da yiyeceklerini ne zaman isterlerse kolayca bulunabilecekleri anlamına gelir. Birçok evcil hayvan ebeveyni, bir köpeğin yalvarmasının aç oldukları anlamına geldiğini varsayar ancak çoğu köpek fırsatçı yiyicidir. Midesi dolu olsun ya da olmasın, bulabildikleri her şeyi yiyeceklerine emin olabilirsiniz. 

Onların böyle davranması çok normaldir, bu durumda evcil hayvan ebeveyni olarak, köpeğinizin ne kadar yiyecek yemesine izin verileceğini düzenlemeniz gerektiği anlamına gelir. Köpeğinizin yaşlandıkça yavaşlayan metabolizması, Hipotiroidizm veya Cushing Hastalığı gibi hormonal hastalıklar da kilo alımına neden olabilir. Bazı ırklar kilo almaya daha yatkındır. Bu durumlarda, köpeklerin aşırı yememesi ve fazla kilo almaması için diyet ayarlanmalıdır. 

 

Köpeklerde iştahsızlık, ağrı, ateş, sarılık, nefes darlığı, zayıf akciğerler ve kalp atışı, karında şişkinlik gibi semptomlara yol açabilir. Otoimmün, solunum, gastrointestinal, kemik, endokrin veya nörolojik sistemleri etkileyen hastalıklar iştah kaybına neden olabilir.

Sorun, köpeğinizin ortamında bir değişiklik veya farklı bir günlük rutin yaşadığında ortaya çıkan fiziksel değil, psikolojik olabilir. Ayrılık kaygısı da bir köpeğin yemek yemeyi reddetmesine neden olabilir. Stres, depresyon veya fiziksel aktivite eksikliği, köpeklerde anoreksiye yol açabilir. 

Veteriner hekiminiz, iki durum arasında ayrım yapmaya başlamak için ayrıntılı bir öykü almak isteyecektir. Daha sonra azalan yiyecek tüketimi için bariz bir fiziksel açıklamanın varlığını belirlemeye çalışacak, kapsamlı bir fizik muayenesi yapacaktır. Son olarak, iştah azalmasının bir nedenini ortaya çıkarmaya yardımcı olmak için tanı testleri kullanılacaktır. Bunlar, tam kan sayımı (CBC) ve serum kimyası profili, elektrolitler (mineral dengesini kontrol eder), göğüs ve karın radyografileri, ultrason çalışmaları ve laboratuvar testlerini içerebilir.

İki tür anoreksi vardır; gerçek anoreksi ve 'sahte anoreksi'. Her ikisi de gıda alımının azalmasına neden olur ancak sözde anoreksiyası olan bir köpek yemek yemek ister aslında açtır fakat yiyecekleri toplama, çiğneme, yutma güçlüğü veya başka bir nedenden dolayı bunu yapamaz. Bir köpeğin gerçek mi yoksa sahte anoreksiya mı yaşadığına bakılmaksızın, iştah azalması ve gıda tüketiminin düşmesi ciddiye alınması gereken bir işarettir.

 

Bir köpeğin yemek yemek istediği ancak yemek yemediği veya yemekte zorluk çektiği yalancı anoreksiya için şunlar olasıdır:

 

*Stomatit, diş eti iltihabı veya özofajit; ağız ve boğaz dokularında iltihaplanma ve ağrı

*Gevşek dişleri içerebilen ileri periodontal hastalık

*Gözün arkasında apse

*Çiğneme (çiğneme) kaslarında ağrı

*Tükürük bezi hastalığı

*Çiğneme ve yutmayı etkileyen sinir sistemi hastalığı

*Ağız, dil, bademcik veya ilişkili yapıların kanseri veya tümörleri

*Vücudun herhangi bir yerinde ağrı. Kronik ağrı çok dikkat dağıtıcıdır örneğin sırt ağrısı varsa köpeğin yerdeki mamasına ve su kaplarına ulaşma kabiliyetine müdahale edebilir.

 

Gerçek anoreksinin de çeşitli nedenleri olabilir:

 

*Sistemik hastalık; ister enfeksiyon ister bir organ sistemi işlev bozukluğunu (örneğin, diyabet veya böbrek hastalığı) içersin, anoreksiye yol açabilir.

*Stres, değişen rutinler, çevredeki değişiklikler veya istenmeyen / tatsız yiyecekler gibi psikolojik açıklamalar.

*Zehirlere maruz kalma

*Bağışıklık sistemi dengesizliği / hastalığı

*Koku alamama: Koku, yiyeceklerin ve iştahın lezzetine önemli bir katkıda bulunur.

*Herhangi bir ağrılı durum iştahı bastırabilir.

*Her türlü kanser

*Gastrointestinal tıkanıklık

*Mide veya bağırsak ülseri

*Herhangi bir nedenle mide bulantısı

*Yüksek çevre sıcaklığı

*İlaç yan etkileri

 

Anoreksi ve sözde anoreksi nasıl tedavi edilir?

 

Tedavi, teşhisin ne olduğuna bağlı olacaktır. Örneğin köpeğiniz susuz kalmışsa, intravenöz sıvılara ihtiyaç duyulabilir. Herhangi bir mide bulantısı ortadan kaldırılmalıdır. Uygunsa, veteriner hekiminiz siproheptadin veya mirtazapin gibi kısa süreli bir iştah uyarıcı reçete edebilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde capromorelin adlı daha yeni bir ilaç geliştirildi ve iyi bir başarı gösterdi. Normal iştahı engelleyebilecek düşük potasyum gibi bir mineral dengesizliği varsa, potasyum takviyesi eklenecektir. Köpeğinizin mamasının lezzetini artırmak faydalı olabilir. 

 

Veteriner hekiminiz size belirli önerilerde yardımcı olurken kendiniz de şu basit adımları takip edebilirsiniz:

 

*Yiyecekleri yaklaşık vücut sıcaklığına kadar ısıtın (38° olacak şekilde. Mikrodalgada ısıtıyorsanız, sıcak yer kalmadığından emin olmak için yiyeceği karıştırın.)

*Lezzet artırmak için biraz düşük sodyumlu tavuk, sebze veya et suyu ekleyebilirsiniz.

*Veterinerinizin rehberliğinde uygun tariflere göre geçici olarak evde pişirilmiş bir diyet hazırlayın.

 

Ara sıra, altta yatan bir metabolik bozukluğu olan anorektik bir köpeğin besin alması gerekir ancak yemek yemeye isteksizdir. Bu durumlarda veterinerinizin ciltte küçük bir kesikten burun deliğine, mideye veya ince bağırsağa bir besleme tüpü yerleştirmesi gerekebilir. Besleme tüpleri genellikle cesur müdahaleler olarak kabul edilmez ancak neredeyse her zaman hayat kurtarıcıdır; bir süre için bir tüpten yiyecek vermek anlamına gelse bile gerektiğinde kullanılmalıdır.

Eğer bu sistem yoksa parenteral beslenme denen ve bir uzman tarafından bir sevk merkezinde uygulanan özel teknik kullanılabilir. Tüple besleme ve parenteral beslenme, çoğunlukla köpek kendi başına yemek yiyebilene kadar 'köprü' görevi gören bir süreçtir. 

 

Çiğnemeden yutan ya da hızlı yemek yediği için sindirim sorunları yaşayan bir sevimli dostunuz varsa birkaç öneriyle onu yavaşlatabilirsiniz. Bir köpeğin yiyecekleri çok hızlı, genellikle fazla çiğnemeden yemesi kusma, mide burulması, şişkinlik, boğulma veya gastrointestinal sorunlara yol açabilir.

Köpeğiniz evi başka bir köpekle paylaşıyor ya da anne olup emzirme dönemine girdiyse yiyeceklerini güvende tutmak için böyle yapıyor olabilir ancak kimi zaman evde yalnız yaşayan köpekler de bu davranışı gösterebilir. Köpeğiniz yiyecek kaynağının elinden alınabileceğine inanıyorsa, yemek yerken bir insan veya başka bir köpek yaklaştığında saldırganlıkla tepki verebilir.

Bu yeme alışkanlığı yeni bir gelişmeyse, veterinere gidin. Veterineriniz parazitler için testler yapabilir veya diyet değişiklikleri önerebilir. Davranışı kalıplaştıysa köpeğinizin yemek için rekabet etmesi gerektiğini hissetmediği bir yerde, diğer hayvanlardan veya yiyecek kaynaklarını alabilecek herhangi bir şeyden uzakta yediğinden emin olun.

Köpekleri yavaşlatmak için tasarlanmış beslenme kâseleri de iyi bir seçenektir. Bunlar genellikle, bir köpeğin yiyeceğe ulaşmak için etrafta çalışması gereken ve onları yavaş yemeye zorlayan düğmeler içerir. Ayrıca, bir kerede dolu bir kâse yerine, köpeğinizi bir seferde küçük miktarlarda elle beslemeyi veya servis etmeyi deneyebilirsiniz.

 

Pika, besin kaynağı olmayan toprak, kâğıt, pamuk, metal nesne gibi materyallerin düzenli bir biçimde yenmesi alışkanlığıdır. Tedavisi olmazsa boğulmaya ve ölümcül olabilen tıkanıklıklara yol açabilmektedir. Pikanın fiziksel nedenleri oldukça ciddi olabilir ve beyin lezyonları, pankreas problemleri veya dolaşım sistemi gibi anormallikleri içerir.

Stres, ayrılık kaygısı, can sıkıntısı veya yalnızlık onu pika tüketmeye itebileceği gibi bazı köpekler bunları çiğnemeyi fiziksel ve zihinsel olarak uyarıcı bulur. Pika bazen de köpekler tarafından dikkat çekme davranışı olarak uygulanabilir. Köpeğinize bir şeyler yediği için üzülüyorsanız, sizden herhangi bir tepki bekliyor olabilir. Kötü yoldan da olsa dikkatinizi çekmesi bile onun için önemlidir, unutmayın.

Köpekler ayrıca bir rekabet biçimi olarak nesneleri yutabilir. Örneğin, köpeğinizin ağzından nesneleri kapma eğilimindeyseniz, sizi nesneyi almaktan alıkoymak için yutabilirler. Bunun yanı sıra köpeğinizin gün boyunca yeterli egzersiz ve zihinsel uyarı aldığından emin olmak önemlidir. Yorgun bir köpek mutlu bir köpektir. Bunların hepsi söylemesi yapmaktan daha kolay olan işler ve zaman alacağını biliyoruz. Bu nedenle en iyi fikir, pika ve altında yatan nedenlerle başa çıkmanıza yardımcı olabilecek profesyonel bir davranışçıya veya veterinerinize danışmaktır.

 

TAKVİYE EDİCİ EK GIDALAR

 

Yeme bozukluklarını tedavi ettik ya da en azından bu yola girdik varsayalım. Bu süreçte birtakım takviye edici ek gıdalardan faydalanmak iyi bir seçenek olacaktır. Peki, nedir bu ek gıdalar?

 

Uzun yıllar boyunca çiğ yumurtalardan korkmaya şartlandık ancak içerdiği selenyum, demir, A vitamini, riboflavin, yağ asitleri, B12 vitamini ve folat sayesinde yumurta kabukları köpeğiniz için neredeyse tam bir besin kaynağıdır. Ana beslenme kaynağı olarak kullanmasanız bile haftada birkaç kez yumurta tüketmesine izin verebilirsiniz. Çiğ beslemeyi unutmayın çünkü pişirmek yumurtanın besin maddelerinin çoğunu yok edecektir.

 

Herhangi bir nedenle köpeğinize kemik yediremiyorsanız, bir kahve değirmeni içinde yumurta kabuklarını kurutmak ve öğütmek, köpeğinizin ev yapımı bir diyette kalsiyum gibi önemli mineralleri alması için harika bir yoldur. Köpeğinizin yemeğinin bir kısmını haftada 2 - 3 kez çiğ yumurta ile değiştirin, küçük bir köpeğiniz varsa bıldırcın yumurtası kullanın. 

 

Köpeğinizin sindirim sorunları varsa, keçi sütünü deneyin! Keçi sütü moleküllerinin küçük boyutu nedeniyle sindirilmesi en basit seçenektir. Keçi sütü, inek sütünden daha hipoalerjeniktir. Çiğ keçi sütünde doğal olarak oluşan probiyotikler olduğundan, probiyotiklerin sunduğu tüm faydalara kolayca ulaşabilirsiniz.  

 

Kefir, patojenik maya ve bakterileri savuşturmaya yardımcı olan probiyotikler ve faydalı mayalarla yüklü fermente bir gıdadır. Köpeğiniz kuru mama diyetindeyse, mamaları %70'e kadar karbonhidrat içerebilir. Köpeğiniz kokuyorsa, kaşınıyorsa, tüylerini kaybediyorsa veya sık sık kulak enfeksiyonu geçiriyorsa kefir iyi gelecektir. Köpeğiniz yakın zamanda ekstra stres yaşadıysa veya özellikle antibiyotik gibi bir ilaç aldıysa, hemen kefirin probiyotik gücüne sığının. 

Antibakteriyel, mantar önleyici, alerji düşmanı ve faydalı vitaminlerle dolu kefir, geleneksel olarak inek sütü ile hazırlanır ancak koyun veya keçi sütü, hindistancevizi veya badem sütü kullanılan versiyonları da bulunur.  

 

Pek çok insan evcil hayvanlarının diyetine sardalya ekliyor çünkü sağlık için gerekli olan iyi bir omega 3 yağ asidi kaynağıdır. Kısa ömürlü olmaları nedeniyle vücutlarında toksin biriktirmek için daha az zamanları olan bu balıklar nispeten “temiz” balıklardır. Köpeğinizin yemeğinin bir kısmını haftada 2 - 3 kez birkaç sardalya ile değiştirmeyi deneyin. Bazı günler yumurta ve sardalya arasında değişim yaparak dengeyi sağlayın.

 

Kemik suyu köpeğinizin diyetinde en çok ihtiyaç duyulan hidrasyonu sağlayan yiyecektir. Kemik suyu ayrıca sağlıklı sindirimi destekler, sızdıran bağırsakların onarılmasına yardımcı olur, karaciğer detoksuna yardımcı olur ve eklem sağlığı için harikadır. Haftanın 2 veya 3 günü suyuna karıştırarak ya da doğrudan verebilirsiniz. Miktarını köpeğinizin yaşına, kilosuna göre kendiniz ayarlayabilirsiniz ancak bir çay bardağını geçmemekte fayda var. 

 

Püre haline getirilmiş sebzeler köpeğinizin doğru besin değerlerini almasına yardımcı olacaktır. Çiğ ve saf sebzelerde bulunan antioksidanların, vitaminlerin ve minerallerin köpeğinize olan faydasını kısa zamanda görmeye başlayacaksınız. Bununla birlikte köpekler, sebzelerdeki selülozu parçalayamazlar, bu da temelde içerdeki besin maddelerini fazla kullanmayacakları anlamına gelir. Bu sorunu basitçe çözmek için sebzeleri bir karıştırıcıda toz haline getirin. Bu formda onu sindirmeleri daha kolay olacaktır. 

Köpeğinizin diyetinin yaklaşık %10'unu saf sebze olarak (bunun küçük bir yüzdesi meyve olabilir) tercih edebilirsiniz. Her gün meyve ve sebze vermenize gerek yoktur, sadece onun rutin beslenmesine bu maddeleri de katmanız yeterli olacaktır. 

 

Köpeklerin yeme bozuklukları temelde psikolojik ve fizyolojik olarak ayrılır ve bazen de iki durum birbirini etkiler. Burada önemli olan; en kısa sürede sorunun kaynağına inmek ve tedavisine başlamak. Tedavi devam ederken ek gıdalar ve yukarıda anlatılan bazı rutinleri hayatınıza sokarak bu bozuklukları çözüme kavuşturabilirsiniz. Aslında ek gıdaları yalnızca köpeğinizin tedavi sırasında değil; onun günlük rutinin bir parçası olarak düşünmeye başlarsanız, o zaman ortaya çıkabilecek fizyolojik rahatsızlıkları en aza indirgemiş olacaksınız.