Köpeklerde Kıskançlık: Bir Ebeveyn Olarak Bilmeniz Gerekenler
Son zamanlarda köpek davranışları üzerine yapılan araştırmalar köpeklerin bazı anlarda sahiplerini kıskandığı üzerinde hemfikir. Bu kıskanma refleksi, kimi zaman insanların kendilerinde deneyimlediğine benzer bir şekilde gerçekleşirken bazen ise karşı tarafı koruma ve heyecana bağlı kökleşmiş güdülerin tetiklenmesi sonucu ortaya çıkabiliyor.
Köpekler her ne kadar insanlardan farklı olsa da, sevilme ve önemsenme ihtiyacından doğan bir kıskanma hissi yaşayabilir. Peki, köpeğiniz sizi kıskandığında gelip bunu sizi söylemeyeceğine göre; bu hisse maruz kaldığını nasıl anlayacaksınız? Size yol göstermesi için ilk aşamada dikkat etmeniz gereken ipuçlarını aşağıda bulabilirsiniz;
• Eğer aile üyelerinizden herhangi biriyle kocaman samimi bir kucaklaşma ile selamlaşırken köpeğinizden sızlanma ve acıklı bir ağlama sesi duyuyorsanız,
• Aile üyelerinizden birisi ya da başka bir köpek onun önünden geçerken köpeğiniz homurdanıyorsa,
• Dikkatinizi bir arkadaşınıza ya da başka bir köpeğe vermişken köpeğiniz onları yoldan çekmek için çaba gösteriyorsa,
Köpeğiniz kıskanç demektir. Bu durumda hem çevrenizle hem de ailenizle aranızdaki dinamiği bozmayarak biraz denge kurmanızı sağlayacak fikirlerimizden faydalanabilirsiniz.
Köpeklerdeki Kıskançlığın Nedenleri
Can dostumuz köpekler onlara gösterdiğiniz ilgiden, verdiğiniz yiyeceklerden ve diğer güzel şeylerden kendi paylarına düşeni fazlasıyla ister ve bu çok doğal bir tepkidir. Ancak köpeğiniz bu doğal istek davranışlarını aşıp kıskanç davranmaya ve bunun sonucu olarak daha saldırgan bir şekilde dikkatinizi çekmeye başladığında nedenine mutlaka inmelisiniz. Bunun en temel nedenlerinden biri ise, ev yaşamlarındaki herhangi bir değişikliğin yaşanmasıdır. Çoğu zaman, köpeklerin kıskanma eğilimi göstermesine aşağıdaki faktörler neden olmaktadır:
• Yeni bir programa geçmesi (Diyet, eğitim değişiklikleri gibi)
• Bağlı olduğu düzenden kopması (Yeni eve ya da mahalleye taşınmak)
• Evde ona ya da aile üyesine bakmak için gelen bir bakıcı
• Eve alınmış yeni evcil hayvanlar (En tehlikeli değişim!)
• Evin mevcut nüfusuna katılan ya da eklenen tanımadığı yeni insanlar
• Eve misafirliğe gelen yeni bir bebek veya çocukla karşılaşma
Kıskançlık Yaşayan Köpeğinize Nasıl Bir Tutum Sergilemelisiniz?
1. Eğitim Zamanı Mı Gelmiş?
Köpeğiniz henüz yavruyken bilindik temel eğitimlerini mutlaka tamamlamalısınız. Böylelikle ileride yaşanma ihtimali olan zamansız itaat sorunlarının önüne geçebilirsiniz. Yavru köpeğinizi kısa süreli de olsa bir “temel anaokulu dersleri” vermediyseniz artık geç de olsa bunu yapmanın zamanı gelmiş demektir. Bunun için işin ehli olan birine danışıp toplamda 20 dakikayı bile aşmayan birkaç eğitim seansına bütçe ayırmanız sizin için fayda sağlayacaktır.
"Bırak" "Yatağına Git” “Yapma" gibi komut davranışlarının da yeniden üzerinden geçmek, kaybettiğiniz liderliğinizi geri kazanmanıza ve kıskançlık durumlarını yönetmek için gerekli olan becerileri onu kırmadan sağlamanızın önünü açacaktır.
2. Ödülü Doğru Zamanda Kullanın
Köpeğiniz kıskançlık durumu yaşadığında bunu bırakması için onu ödüllendirerek farkında olmadan haklı olduğunu düşünmesine yol açıyor olabilirsiniz. Tıpkı insanlar ve çocuklarda olduğu gibi, olumsuz ilginin heyecanı köpeğiniz için ödüllendirici hale gelebilir ve ödüle ulaşmak için bile bu kıskançlığı yeniden tekrarlayabilir. Hangi kıskanç davranışları görmezden geleceğinize ve ne zaman basitçe odayı terk etmesinin en doğru davranış olacağına karar vermelisiniz.
3. Kıskançlığın Kaynağını Antrenmanda Kullanın!
Kıskançlığın sebeplerinden birinin yukarıda listelendiği gibi aileye yeni bir üye katıldığında gerçekleştiğinden bahsetmiştik. Eğer evinizdeki denge bu şekilde bozulduysa; yürüyüşlere, öğünlere ve oyun sürelerine bu kişiyi de eşlik ederek sorunu rafa kaldırabilirsiniz. Ayrıca her ikramın ve yemeğin köpeğinizin bazı sakin ve itaatkâr davranışlarının karşılığında gerçekleştiğini ona hissettirin. Kısa sürede, yeni üyeniz çetenin başka bir parçası olacak.
4- Köpeğiniz Başka Köpekleri Kıskanırsa
Aniden, ikramların ortaya çıktığı tek zaman, köpeklerin bir araya geldiği, kibarca ya da yataklarında oturduğu zamandır. Köpeğinizi iyi şeylerle ilişkilendirmek ve itaat becerilerini tazelemek için iyi bir seçenektir. Köpeğinizin kıskandığı diğer köpekle birlikte her gün yürüyüşe çıkarmak da olumlu etkiler yaratacaktır. Farklı numaralar, ikramlar ve zamanlama ile denemeler yapın. Sonunda köpeğiniz, sakin bir şekilde itaat etmenin en ödüllendirici davranış olduğunu öğrenecektir. Hem böylelikle belki başlarda anlaşamadığı diğer köpekle ileride çok iyi arkadaş olabilirler. Kim bilir!
5. Köpeğiniz Bebekleri Kıskanırsa
Köpekler için en harika duyarsızlaştırma oyunu, onların rahatsız olduğu kişilerin eşyalarını koklamasıdır. Bu davranışı sergilemesine izin vermek sakin kalması için verdiğiniz küçük kaçamak ikramlarına eş değerdir. Alışmasını istediğiniz kişinin eşyalarını koklatma hareketiniz tüm sorunu çözmez ancak iyi bir başlangıç noktası olarak kabul edilebilir. Ancak yine de bir bebeğin veya küçük bir çocuğun yanında köpeğinizi kesinlikle gözetimsiz bırakmamalısınız. Bunun yerine bu kişilerin gözetim altında köpeğinizin tasmasını düz bir şekilde sürüklemesine izin verebilirsiniz. Kısa süre içinde köpeğinizin kontrolünü kolayca elde edeceksiniz ve bu tanışma etkileşimi sırasında herkes sakin ve rahat hissedebilecek.
6. Bölgesel Sorunlara Taktiksel Yaklaşın
Köpeklerin oyuncaklarını, çiğnediği materyalleri, en sevdikleri yiyecekleri veya aynı şekilde sevdikleri bir kişiyi önemseyip koruması normaldir. Ancak bu durum köpeğinizin içgüdülerinden çıkarak saldırgan davranışlarla kendini gösterirse sıkıntı ortaya çıkar.
Bölgesine sahip çıkmaya çalışan bir köpeği eğitmek için mümkün olduğunca tetikleyici unsurun ortadan kaldırılması gerekir. (Köpek parkına oyuncak getirmemek gibi) Ayrıca, "iyi şeylerin" sizden geldiğini ve istediğiniz davranışı elde ettiğinizde onu da mutlu ettiğinizi tespit etmesini sağlamalısınız. Mesela onu yürüyüşe çıkarmak için tasmasını taktıktan sonra ödüllendirmeden önce "oturmasını" veya akşam yemeğini yemesi için serbest bırakmadan önce birkaç dakika "bekle" komutunu gerçekleştirmesini isteyin.
7. Durun ve Derin Bir Nefes Alın
Konu köpek bakımına ve eğitimine geldiğinde bazen bunalmış hissetmeniz tamamen normaldir. Yalnız olmadığınızı hatırlamak, eğitim sorunuyla ilgilenen ilk veya tek kişi olmadığınızı bilmek sizi rahatlatacaktır. Önce derin bir nefes alın!
Nefesinizi kontrol altına aldıktan sonra ‘böl ve fethet’ taktiğini uygulayabilirsiniz. Mesela, aynı anda birçok sorununuz varsa veya köpeğinizin kıskançlığı başka kötü davranışlara yol açıyorsa, önce sadece daha önemli görünen sorununa çözüm bulmakla başlayın. Bu tamamen normaldir.
Olayları profesyonel bir şekilde yönetmek için şu üçlünün gücünü asla unutmayın; egzersiz, muhafaza ve kaynak yönetimi. Günlük egzersizini asla ihmal etmeyin, gerektiğinde sandıklar veya bebek kapıları ile köpeğinizin alanını ayırın ve en önemlisi, siz de dâhil diğer ev halkının her zaman yüksek kaynaklardan sorumlu olduğunu hatırlatın.
Sakin kalmayı ihmal etmeyin. Kendinize hayatınızın kusurlu yönlerini bir evcil hayvanla paylaşma izni vererek endişenizi azaltın. Başlı başına bunun bilincinde olmanız bile, köpeğinizin kaygısını ve stresini azaltacaktır. Belki köpekler her sözümüzü anlamıyor olabilir ancak tonlama ve yüz ifadesi okuma konusunda uzmandırlar.
Eğer tüm bu maddeleri uygulamanıza rağmen köpeğinizin kıskançlığı devam ediyorsa, bir davranış uzmanını aramak veya bir eğitmenle çalışmak konusunda çekimser olmayın. Fazladan yardım almanız, sizi kötü bir ebeveyn yapmaz. Aksine, hem sizin hem köpeğinizin yardıma ihtiyacı olduğunun farkına varmak, sizi güçlü ve öz farkındalığa sahip bir ebeveyn yapar, her koşulda harikasınız!